Uzay seyahatinde uzay yolcusu üniversite ve araştırma kurumları tarafından hazırlanan 13 farklı deney gerçekleştirecek
Türkiye Maltepe Escort Uzay Ajansı TUA ve TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından belirlenen deneylerden biri de Mikro Yer Çekimi Altında Bitkilerde CRISPR Gen Düzenleme Verimliliğinin Araştırılması başlıklı çalışma olacak
Proje ile moleküler Ümraniye Escort biyolojinin çağdaş gen düzenleme tekniklerinden biri olan CRISPR tekniğinin mikro yer çekimi ortamında bitkiler üzerindeki aktifliğinin araştırılması gen transferi ve genetik müdahalenin uzayda yapılıp yapılamayacağının test edilmesi amaçlanıyor
Yıldız Teknik İstanbul Escort Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısmı doktora öğrencisi Tuğçe Celayir’in yürütücülüğünü üstlendiği projede tıpkı kısımdan Tabip Öğretim Üyesi Şenay Vural Korkut ile lisans öğrencisi Sıla Yigit ve Dünyadaki Mars Projesi Mars on Earth Project MoEP kurucularından Ruha Uslu yer alıyor
TÜRKİYE’NİN UZAYDAKİ BİRİNCİ DENEYLERİ OLACAK
Laboratuvar çalışmalarına bu yılın mart ayında başlanan projenin bir sonraki safhasında birinci Türk uzay yolcusu ile yer çekimsiz ortamdaki deneyler hayata geçirilecek
Projenin ayrıntılarını anlatan Celayir proje kapsamında uzay şartlarında bitkilerin üzerinde genetik müdahaleyi ve bu müdahalenin randımanını araştırdıklarını söyledi
Önceliklerinin uzay platformunda gerçekleşecek deneylerin moleküler düzeydeki tahlillerinin gerçekleştirilmesi proje kapsamında gönderilecek tüm malzemelerin hazırlanması ve optimizasyonların gerçekleştirilmesi olduğunu belirten Celayir Projemizde bitkilere yapacağımız genetik müdahale ile sıhhatini güzelleştirmeye yönelik ileride yapılacak çalışmaları da destekleyecek halde birinci kere bir tahlilin yapılmasına odaklanıyoruz Mikro yer çekiminde bu tahlil yapılabilir mi Bu uygulama yapılabilir mi Aslında bu soruların karşılıklarını arıyoruz dedi
Bitkiler yapay bir ekosistemde oksijen kaynağı sağlaması emeliyle kullanılabilir
Projede kullandıkları model organizmanın Arabidopsis thaliana bitkisi olduğunu ve bu bitkiyi geniş kapsamlı kullanımı ve kısa çimlenme mühleti nedeniyle seçtiklerini vurgulayan Celayir bitki üzerinde planladıkları genetik müdahalenin daha evvel hiç yapılmadığını bu açıdan araştırmanın çığır açıcı olacağını söz etti
Celayir kelamlarını şöyle sürdürdü
Bu çalışma sonrası gelecekte besin kaynağı olabilecek bitkiler yapay bir ekosistem oluşturulması ve bu ekosistem içinde oksijen kaynağı sağlaması gayesiyle da kullanılabilir Geleceğin Mars kolonilerinin konuşulduğu günümüzde bilhassa uzun periyodik uzay misyonlarında hem astronotları destekleyecek bir ekosistem oluşturabilmek hem de oluşturulacak ekosistemde bu bitkilerin sıhhati için çalışmamız büyük değer taşıyor Uzun periyodik uzay misyonlarında karşılaştığımız en büyük sorun mikro yer çekimi ortamı ve yüksek dozda radyasyon maruziyeti Bu nasıl astronotları olumsuz etkiliyorsa uzay aracındaki bütün canlıları da etkiliyor Böylesi uzun vadeli uzay misyonlarında hayatı devam ettirebilmek ismine yapay bir ekosistem kurmamız gerekiyor Bu ekosistem içinde kilit rol oynayan şey bitkiler zira fotosentez sayesinde oksijen üretebilir besin kaynağı olarak kullanılabilirler Bu nedenle uzun periyodik uzay vazifelerinde bitkilerin sıhhati büyük değer taşıyor
BİTKİLER YER ÇEKİMİNİ ALGILIYOR
Bitkilerin bütün çevresel faktörleri algıladıkları üzere yer çekimini de algıladıklarını kaydeden Celayir Mikro yer çekiminde bugüne kadar yapılan öbür çalışmalara bakıldığında bitki kökleri farklılıklar gösteriyor farklı taraflara saçılarak büyüme eğilimi gösteriyor Ayrıyeten uzay deneylerinde topraklı kültürler yerine özel besi yerlerinin kullanıldığı görüyoruz Bizimkinde de özel besi yeri üzerinde bir nevi petri kaplarında bitkilerimiz büyümekte diye konuştu
Celayir Fırlatma tarihi şimdi kesin değil ancak 2023 yılının son çeyreğinde gerçekleşmesi planlanıyor Daha sonra dünyaya geri gelen örneklerde tahlillerimiz devam edecek ve projemiz tamamlanacak tabirini kullandı
